بی نظیرترین ترمیم شکستگی دندان کودک در سال ۲۰۱۸

کودکان به اقتضای سن خود همواره مشغول بازی هستند که گاهی ممکن است در حین بازی دچار حادثه شوند. مثلا به زمین بخورند و یا با جسم سخت برخورد کنند. از آنجایی که دندانهای شیری استحکام کمتری دارند، احتمال شکستن آنها بیشتر است.

شکستگی دندان کودکان

بسیاری از والدین به نقش دندانهای شیری توجه زیادی ندارند. در حالی که شکستن و یا خرابی آنها در سلامت دهان کودک تاثیرات نامطلوبی بر جای می‎گذارد.

زمانی که بافت دندانی کودک بطور کامل از لثه جدا می‎شود، امکان بازسازی آن کمتر می‎شود. در بزرگسالان می‎توان از روش ایمپلنت استفاده کرد اما کاشت دندان در کودکان به دلیل رشد ناکافی لثه، یا امکانپذیر نیست و یا با سختی و مشکلات زیادی همراه است.

گاهی ممکن است قسمتی از دندان کودک شکسته شود اما به کل دندان آسیب وارد نشود و کودک لبه های تیز دندان را در زیر زبان خود احساس کند. شکستگی دندان کودک گاهی در حجم کم رخ می‎دهد و گاهی نیز کل دندان را درگیر خود می‎کند. در صورتی که شکستگی به اعصاب آسیب وارد کند، موجب می‎شود تا دندان کودک در مقابل گرما و سرما مقاوم نباشد و در نتیجه کودک به درد دندان دچار شود.

علل شکستگی دندان

علتهایی که موجب شکستن دندان کودک می‎شود عبارتند از:

• سقوط و افتادن
• وارد شدن ضربه به دهان و دندان
• گاز گرفتن و شکستن اجسام سخت
• ایجاد حفره در دهان که موجب تضعیف دندان می‎شود
• حفره های بزرگ قدیمی که مینا دندان باقی‎مانده نمی تواند از آن پشتیبانی کند.

درد دندان شکسته شده ممکن است ثابت یا متناوب باشد. بسیاری از کودکان هنگام جویدن به دلیل تحت فشار قرار گرفتن دندان، احساس درد می‏کنند. شاید والدین تا زمانی که کودک احساس درد نکند وی را به نزد متخصص دندانپزشکی کودکان نبرند که این اشتباه است و قبل از تخریب کامل، دندان شکسته باید تحت معاینات دندانپزشکی کودکان قرار بگیرد.

انواع شکستگی دندان در کودکان

شکستگی دندان در کودکان به اشکال مختلفی رخ می‎دهد که با توجه به نوع شکستگی، درمان متفاوتی را می‎طلبد. در زیر به آن می‎پردازیم:

1. ترک های کوچک و سطحی که تنها قسمت مینای دندان را تحت تاثیر قرار می‎دهند. این نوع ترک ها به ندرت به درمان نیاز دارند. با این وجود، می‎توان به متخصص دندانپزشکی کودک و نوجوان مراجعه کرد و قسمت ترک خورده را صیقل داد و هر گونه لکه را صاف نمود.
2. ترک دندان بطوری که دندان کودک بطور کامل شکسته شده و قطعات در محل باقی می‎ماند، اما شکاف به تدریج گسترش می‎یابد. در برخی مواقع ترک را می‎توان با استفاده از مواد ترمیمی در نزد دندانپزشک، بازسازی نمود. جهت پیشگیری از وخیم شدن و ترک می‎توان از تاج دندان استفاده کرد. در صورتی که عصب و بافت زنده دندان آسیب دیده باشد؛ باید کانال ریشه دندان درمان شود.
3. شکستگی های کوچک در دندان کودک که عموما به درمان نیاز ندارد اما ممکن است متخصص دندانپزشکی کودک با استفاده مواد مخصوص دندان را پر کند. این امر به منظور جلوگیری از بدتر شدن شکستگی دندان صورت می‎گیرد.
4. شکستگی های نوک تیز که سطوح جویدنی دندان های کودک را تحت تاثیر قرار می‎دهد. در این نوع شکستگی، پالپ دندان آسیب نمی بیند و احتمال درد نیز وجود ندارد. اما مراجعه به دندانپزشک ضرورت دارد.
5. شکستگی های شدید که عمق آن زیاد است بطوری که به اعصاب می‎رسد و موجب آسیب جدی دندان می‎شود. در این زمان بخش زیادی از دندان جدا شده که دندانپزشک زیبایی ترمیمی می‎تواند با بررسی های اولیه آنرا ترمیم نماید.
6. تقسیم شدن دندان بشکلی است که دندان کودک به دو قسمت تبدیل می‎شود. در این نوع شکستگی، دندانهایی که بیش از یک ریشه دارند مانند دندان های مولر بیشتر آسیب می‎بینند. دندانپزشک کودکان درمان ریشه دندان را در اولویت قرار می‎دهد و سپس هر ریشه ای را که نمی تواند نگهدارد را از بین می‎برد. نهایتا از تاج برای پوشش ریشه و جایگزین کردن دندان استفاده می‎شود.
7. ترَک عمودی که از ریشه دندان کودک شروع می‎شود و به سطوح جویدنی دندان می‎رسد. در این شکستگی دردناک ممکن است منطقه اطراف ریشه دندان ملتهب یا عفونی گردد که گاهی دندانپزشک خوب اقدام به کندن دندان می‎کند.
8. شکستگی ناشی از پوسیدگی دندان از درون تضعیف شده و منجر به شکستگی آن می‎شود. در این شرایط دندانپزشک دندان کودک را ارزیابی کرده و بهترین روش درمان را انتخاب می‎کند. اگر دندان کودک دچار پوسیدگی گسترده ای شده باشد بطوری که به سمت استخوان پیش رود، دندان برداشته می‎شود.

تروما چیست؟

تروما (Trauma) به معنای ضربه ناگهانی است که به دندانها وارد‎ می‏‌شود و نتیجه آن شکستن و از بین رفتن دندان است.ترومای دندان‎ می‌تواند در سنین کودکی و در دندانهای شیری اتفاق بیفتد. به عبارت دیگر، تروما بیشتر برای کودکان رخ‎ می‌دهد که اکثر مواقع نیز در مدارس است.

بازیگوشی کودکان، کتک کاری، تصادف با وسایل نقلیه و … موجب آسیب به دندان‌ها‎ و تروما می‌شود. دندانهای شیری به دلیل استحکام کمتر، بیشتر در معرض تروما قرار‎ می‌گیرند. بطوری که ۳۰ درصد کودکان زیر ۷ سال دارای سابقه ضربه به دندان‌های شیری هستند. سنین ۶ تا ۱۲ سالگی که دوره‎ بازیگوشی برای کودکان محسوب می‌شود، میزان صدمات دندانها و بویژه دندانهای قدامی افزایش‎ می‏‌یابد.
در حال حاضر به دلیل افزایش تحرك و فعالیت‌های ورزشی، پسران دو برابر دختران در معرض صدمات تروما قرار‎ می‏‌گیرند. در این صورت آسیب ناشی از ضربه می‌تواند از یک ترك کوچک در مینا تا بیرون آمدن کامل دندان از جایگاه خود‎ متفاوت باشد.

اقدامات لازم برای تروما در دندانهای شیری

با توجه به اینکه پیشگیری همیشه از درمان بهتر است لذا باید تا حدالامکان از رخ دادن تروما جلوگیری کرد. کودکان به هنگام بازی باید از محافظهای دندانی استفاده کند. همچنین باید به محیط بازی کودك توجه نمود و با استفاده از کفپوش نرم در محیط بازی بچه‌ها، تمهیداتی اندیشیده شود.
انجام مشاوره جهت درمان و احیای دوباره دندان دچار تروما شده یکی از نکاتی است که باید توسط والدین صورت بگیرد. کاشت دندان برای کودکان زیر ۱۸ سال وجود ندارد. لذا کودکانی که دندان شیری خود را در نتیجه تروما از دست داده‌اند، باید تا زمان رویش دندان دائمی از یک دندان مصنوعی استفاده نمایند.

• برای تسکین درد دهان و لثه کودک‎ می‌توان از کمپرس سرد استفاده کرد.
• برای کنترل خونریزی لثه، یک گاز استریل را در محل کنده شدن دندان نگه دارید.
• ریشه دندان کنده شده نباید لمس شود و برای جابه جایی دندان با تاج، نباید به لثه دست زد. ضمن اینکه ریشه دندان نیازی به تمیز کردن ندارد و این کار توسط دندانپزشک انجام شود.
• برای تمیز کردن دندان تروما شده تحت هیچ شرایطی از مسواک و الکل استفاده نکنید.
• اگر در اثر تروما مقداری از دندان شکسته است، باید تکه دندان را درون شیر یا بزاق دهان گذاشت و سریعا به نزد دندانپزشک برد.
• در صورتی که دندان لق شده است باید تا رسیدن به مرکز درمانی فشاری روی دندان وارد نشود.

دو عامل کلیدی برای دندان دچار تروما شده عبارتند از زمان درمان و محیط نگهداری. زمانی که دندان کاملا از جای خود جدا شده، باید از شستن و دستکاری ریشه دندان خودداری کرد. زیرا این کار الیاف ریشه دندان که‎ می‌تواند به جایگذاری و محکم شدن دوباره دندان کمک کند را از میان‎ می‌برد. بهترین کار قرار دادن دندان در جای خود و مراجعه سریع به دندانپزشک است.تحت هیچ شرایطی نباید از کنار ضربه خوردن به دندان حتی اگر ظاهرا آسیبی ایجاد نشده است، گذشت. در این شرایط معاینه دندانپزشکی الزامی است.در هنگام بیرون افتادن دندان ابتدا باید آن را پیدا کرد. برای برداشتن دندان باید آن را از ناحیه تاج بگیرید و به ریشه آن دست نزنید. سپس باید با فشار ملایم آب ولرم دندان را شسته و از خشک کردن آن با پارچه خودداری نمایید.

شکستگی دندان کودک

بیشتر بخوانید : ۷ روش ساده برای سفید کردن دندان ها در خانه

پیشگیری از تروما در کودکان

آموزش برای اطلاع والدین، کودکان و معلمان نسبت به نحوه پیشگیری از صدمات تروما از رخ دادن این اتفاق پیشگیری‎ می‏‌نماید.

مراقبت از کودکان در هنگام بازی در پارک و یا بازی با دیگر بچه‌ها اهمیت زیاد دارد.

استفاده از کمربندهای محافظت کننده و تهیه صندلی‌های مطمئن در هنگام رانندگی یکی از مواردی است که والدین باید به آن توجه کنند.

استفاده از محافظهای دهانی تروماهای دندانی را باید جدی گرفت. آبسه‌های مکرر آزار دهنده‎ و یا سیاه شدن ممکن است از عوارض تروماهای دندانی باشند

دندان‌های که بیشتر از همه شکسته می‌شوند

دندان‌هایی که بیش از همه دچار شکستگی و ترک دندان می‌شوند، به ترتیب عبارتند از دندان آسیاب بزرگ اول، دندان آسیاب بزرگ دوم و دندان آسیاب کوچک دوم. تمامی این دندان‌ها یک خصوصیت مشترک دارند و آن این است که سمتی از این دندان‌ها که به طرف زبان است، بیشتر از سایر دندان‌ها با زبان در تماس است. وقتی فشار ناشی از گاز گرفتن روی این قسمت از دندان‌ها می‌افتد، احتمال شکسته شدن آن‌ها بیشتر است چرا که این قسمت از دندان به خوبی توسط ریشه‌ها پشتیبانی نمی شود. ساختار این دندان‌ها به اندازه‌ی دندان‌های دیگر قوی نیست.

انواع شکستگی‌ها و ترک‌خوردگی‌ها دندان

دندان‌ها ممکن است به صورت‌های مختلفی بشکنند:

• شکستگی تاج دندان. شکستگی از جایی در کناره یا وسط بالای تاج دندان شروع می‌شود و به سمت زیر لثه (به سمت پایین) و یا به سمت کناره‌ها یا میانه‌های دندان گسترش پیدا می‌کند. این شکستگی‌ها معمولا از مرز کناری دندان (به سمت زبان یا به سمت صورت) عبور می‌کند و همچنین تا یک‌سوم پایینی تاج دندان (به سمت ریشه) امتداد می‌یابد.
• ترک‌های کوچک. این ترک‌خوردگی‌های نازک که در لایه بیرونی مینای دندان ایجاد می‌شوند، معمولا موجب بروز هیچ علائمی نمی شوند و در واقع به درمان نیز نیاز ندارند. اما اگر دندان شما ترک خورده و ترک دندان درد دارد، لازم است توسط دندانپزشک معاینه و بررسی شود و در صورت نیاز ترمیم روی آن صورت بگیرد.
• ترک‌های عمودی. این ترک‌ها معمولا از سر تاج دندان شروع می‌شوند و به‌طور عمودی امتداد می‌یابند تا این که به ریشه می‌رسند. البته ممکن است در مواردی هم ترک از ریشه شروع شود و تا تاج دندان امتداد یابد. در هر دو صورت، دندان به‌طور کامل به دو نیمه تقسیم نمی شود. بسته به میزان ترک‌خوردگی ممکن است شما تنها درد بسیار خفیفی را احساس کنید که تنها در هنگام خوردن غذاهای سرد یا گرم شدید می‌شود، و یا ممکن است در هنگام جویدن غذا درد بسیار تیرکشنده و شدیدی را حس کنید.