ارتودنسی دندان | کلینیک دندانپزشکی تاج
ارتودنسی دندان
ارتودنسی دندان – ارتودنسی ثابت دندان
ارتودنسی یکی از روش‌های درمانی در دندانپزشکی است که برای اصلاح نامنظمی‌های دندانی به کار می‌آید. این روش نه تنها باعث منظم و زیباتر شدن دندانها می‌شود، بلکه میتواند از خرابی و پوسیدگی دندانها هم جلوگیری کند.دندانهای نامنظم به علت گیر کردن غذا میتواند باعث خراب شدن دندانها و ایجاد مشکلاتی در دستگاه گوارش و سایر دستگاه‌های بدن شود . پس در خیلی از اوقات بنا به صلاحدید دندانپزشک برای اصلاح نامنظمی دندانها یا جفت شدن آنها و تصحیح مشکلات فکی-دندانی از روش ارتودنسی کمک می‌گیریم.
ارتودنتیست چه کسی است؟
درواقع ارتودنسی رشته‌ای تخصصی از دندانپزشکی است و این علم با مرتب کردن دندانها یا مشکلات مربوط به جفت شدن دندانها، سر و کار دارد. دندانپزشکان در دوره تحصیلات خود در رشته دندانپزشکی، آموزش «اصول درمان‌های تخصصی ارتودنسی» را فرا می‌گیرند. و درصورت ادامه تحصیل می‌توانند در رشته ارتودنسی، تخصص‌های مربوط به درمان و رفع مشکلات پیچیده دندان را فرا گیرند. در مجموع متخصص ارتودنسی دارای تخصص در شناسایی و درمان مشکلات هماهنگی دندانها و وضعیت قرارگیری آنها روی یکدیگر است.
انواع ارتودنسی‌ها
دستگاه‌های ارتودنسی به دو دسته ثابت و متحرک تقسیم می‌شوند: ثابت به روشی گفته می‌شود که فرد قادر است وسیله مربوطه را از دهان خارج کند و مجدد در دهان قرار دهد . اما ارتودنسی ثابت، به ارتودنسی گفته می‌شود که براکت‌ها به دندان متصل شده و قابل خارج شدن از دهان نیستند. رایج‌ترین درمان ارتودنسی، درمان ارتودنسی ثابت است. مدتی است در دنیای دندانپزشکی ارتودنسی به‌نام ارتودنسی نامرئی وجود دارد که به ارتودنسی گفته می‌شود. که از مواد پلاستیک شفاف و سخت برای ردیف کردن دندانها استفاده می‌شود. ارتودنسی نامرئی از پلاستیک شفاف ساخته شده و به همین خاطر تقریبا غیرقابل رویت است.
کدام نوع درمان ارجحیت دارد؟
هر کدام از این روش‌های درمانی موارد تجویز خاص خود را دارد. روش متحرک بیشتر برای بیماران زیر ۱۲ تا ۱۴ سال کاربرد دارد و بعد از آن به‌دلیل تثبیت نسبی ساختمان‌های دندان و استخوانی فک‌ها عملا روش ارتودنسی متحرک تاثیر زیادی در بر نخواهدداشت.برای بیمارانی که بالاتر از این سن هستند معمولا درمان ثابت تجویز می‌شود تا دندانها در وضعیتی منظم‌تر در فک قرار گیرند.
ارتودنسی درد دارد؟
ارتودنسی دندان
برخی افراد به دلیل مشکلات دندانی به دندانپزشکی مراجعه می کنند و در مواردی نیاز به ارتودنسی دارند اما متاسفانه خیلی از افراد به دلیل ترس از درد احتمالی از انجام این کار سر باز می‌زنند، اما بهتر است بدانید که اندک زمانی پس از اینکه بریس تنظیم شد، دندان معمولا درد می‌گیرد.اما این درد پس از مدتی برطرف می‌شود. حتی اگر فردی در روز اول درمان دچار درد شود، میتواند زیر‌نظر پزشک از مسکن‌های مجاز برای کنترل درد استفاده کند.
طول درمان به چه صورت است؟
طول درمان ارتودنسی برای همه افراد یکسان نیست و به عوامل مختلفی بستگی دارد. با این حال بسته به میزان مشکل، شرایط بیمار و سن بیمار این زمان متغیر است. اما هرچه سن بیمار بالاتر باشد دوره درمان به نسبت ممکن است طولانی‌تر باشد.
سن مناسب برای ارتودنسی چه سنی است؟
ارتودنسی را می‌توان در هر سن انجام داد اما زمان درمان بستگی به نوع ناهنجاری دارد. البته نوع ناهنجاری نیز در تشخیص زمان درمان بسیار با اهمیت است. اگر سن بیمار کمتر باشد درمان راحت‌تر، کوتاه‌تر و موفقیت‌آمیزتر خواهد بود. در بیمارانی که مشکل فکی دارند حتما باید بیمار را قبل از بلوغ معاینه کرد.
بیشتر بخوانید : اصطلاحات رایج دندانپزشکی
نکاتی که باید در طول درمان ارتودنسی رعایت کنید:
- اولین نکته‌ای که باید به آن اشاره کنیم، داشتن بهداشت منظم است. در درمان ارتودنسی رعایت بهداشت دهان و دندان حرف اول را می‌زند .
- تمیز کردن دندانهای دارای دستگاه ارتودنسی ثابت مشکل‌تر از تمیز کردن دندانهای بدون دستگاه است، ولی با رعایت بهداشت مناسب می‌توان از ایجاد مشکلات دندانی مانند پوسیدگی و مشکلات لثه جلوگیری کرد.
- غذاهای سخت مانند چیپس، آجیل، بلال، ذرت بو داده، ته‌دیگ و… می‌توانند موجب آسیب به دستگاه‌های ارتودنسی شوند. برای خوردن بعضی غذاهای سفت مانند سیب یا هویج می‌توان آنها را به قطعات کوچک‌تر تقسیم کرد .
- وجود مواد غذایی شیرین در مجاورت براکت‌ها و سیم‌ها و تمیز نکردن آنها میتواند شانس ایجاد پوسیدگی دندانها را افزایش دهد.
- هنگام ورزش‌هایی که احتمال ضربه وجود دارد از محافظ‌های مخصوص دهان باید استفاده شود. برای کودکان در حال ورزش، باید از محافظ مخصوص دهان استفاده کرد.
- طی درمان‌های ارتودنسی چون دندانها در استخوان فک حرکت می‌کنند، مقداری لقی در دندانها ایجاد می‌شود که از نظر علمی طبیعی است و در پایان درمان دیگر لقی مشاهده نخواهد شد.
- مسواک‌هایی در بازار وجود دارند که موهایی که در بخش مرکزی سر مسواک قرار دارند، کوتاه‌تر از موهایی هستند که در محیط قرار دارند بنابراین شما می‌توانید سر این مسواک‌ها را روی براکت‌ها (نگین‌ها) منطبق کرده و اطراف براکت‌ها را به‌راحتی تمیز کنید.
ارتودنسی بدون سیم و براکت!
یکی از معضلات جامعه امروز به‌هم ریختگی دندانها باتوجه به تلفیق شدن نسل‌ها و ژنتیک‌ها با همدیگر است. شیوع بیش از اندازه پیچیدگی و کامپیلیکیشن ارتودنتیک اگر بعد از سن رویش دندانهای دائمی باشد .
یک مقدار استفاده از سیم و براکت برای تصحیح جایگاه‌های دندان برای بیماران معضلاتی را از جهت اجتماعی به وجود می‌آورد که رغبت زیادی برای انجام آن پیدا نمی‌کنند. راه‌حلی که در دنیای امروز برای این معضل پیدا شده استفاده از «لاینر یا پلاک‌های شفاف» و غیرقابل رویتی است که شما می‌توانید داخل دهان‌تان استفاده کرده و به مرور زمان ریتم و جایگاه دندانهای خود را تصحیح کنید .
ارتودنسی دندان درواقع ارتودنسی بدون سیم و براکت در تقسیم‌بندی ارتودنسی، جزء روش‌های درمانی متحرک استفاده می‌شود که با استفاده از تکنولوژی «کدکم» انجام می‌شود. تکنولوژی کدکم چندین سال است . در خدمت انسان جهت تولید تمام وسایل استفاده شده است و ارتودنسی شفاف، یک روش درمانی متحرک است و مانند روش‌های ثابت برای افرادی به‌کار برده می‌شود که سن رشد در آنها پایان یافته و تمام دندانهای دائمی در دهان آنها رویش پیدا کرده‌اند .
ارتودنسی دندان باتوجه به تعریف فوق برای هر فردی بسته به وضعیت دندانی موجود، یکسری پلاک ساخته خواهد شد که تعداد آنها برحسب مشکلات فرد، مختص همان فرد است و مراحل کلینیکی پیچیده‌ای ندارد .
چراکه بعد از مراجعه به دندانپزشکی کودکان و معاینات اولیه باتوجه به یافته‌های کلینیکی و لابراتواری شامل فتوگرافی و رادیوگرافی یک قالب دقیق از فرد متقاضی گرفته می‌شود و به لابراتوار ارسال می‌شود. در لابراتوار بعد از گرفتن قالب و اسکن کردن آن با فایل‌های کامپیوتری و با توجه به اطلاعات ارسالی رادیوگرافی و فتوگرافی و عکس‌های متفرقه بیمار، یکسری پلاک شفاف ساخته و به بیمار تحویل داده می‌شود که بیمار هر دو هفته یک‌بار پلاک‌ها را به ترتیب شماره استفاده می‌کند.
ارتودنسی دندان
مزیت‌های ارتودنسی شفاف
• این سیستم حجم خیلی کمی دارد و به‌راحتی برای بیمار قابل سازگاری است.
• بدون هیچ مشکل خاصی فرد میتواند در طول روز از این پلاک‌های شفاف استفاده کند. همچنین نباید نگران صحبت کردن با افراد از زاویه خیلی کم باشند چراکه شفافیت این پلاک‌ها به حدی است که قابل تشخیص نیست . غیرقابل رویت بودن یک مزیت خیلی شاخصی در این نوع از ارتودنسی‌هاست.
• فرد میتواند حین غذا خوردن پلاک‌ها را از دهان خود خارج کند.
• یکی دیگر از مزیت‌های این روش عدم ایجاد پوسیدگی است. باوجود ارتودنسی شفاف، بهداشت شما حتی از روز اول هم بهتر خواهد شد .زیرا شما حین روز مجبور به رعایت بهداشت هستید و به‌راحتی می‌توانید آن پلاک را از دهان‌تان بیرون بیاورید و مسواک بزنید و نخ دندان بکشید و مجددا استفاده کنید، درضمن در این دو هفته خود پلاک را هم تمیز کنید.
• یکی دیگر از محاسن این روش، عدم ایجاد تغییر رنگ دندان‌هاست.
• حسن دیگر آن، کوتاه‌مدت بودن طول درمان نسبت به سیم و براکت است. در این روش درمان‌هایی که با یک سال و نیم با سیم و براکت درمان می‌شد، بین هفت تا هشت ماه قابل درمان است.
ارتودنسی ثابت
در ارتودنسی ثابت از براکت های سرامیکی یا فلزی کوچکی استفاده می شود .هر کدام از براکت ها به یک دندان چسبانده شده و با سیم های باریکی به هم وصل می شوند سپس به وسیله یک حلقه ی کشی در جایگاه خود نگه داشته می شوند . سیم ها به مرور زمان برای صاف کردن دندان و اصلاح جای فک تنظیم می شوند.در این نوع ارتودنسی دندان همه ی قسمت ثابت هستند یعنی بیمار نمی تواند آن را از دهان خود خارج کند.اصلاحات دندان و فک به راحتی با ارتودنسی ثابت قابل انجام است و یکی از مزیت های این نوع ارتودنسی این است که در سقف دهان شما صفحه ی پلاستیکی گذاشته نمی شود و همین باعث می شود که در صحبت کردن یا غذا خوردن شما اختلال ایجاد نشود.
بیشتر بخوانید : بهداشت دهان و دندان کودک
آیا ارتودنسی ثابت برای من مناسب است ؟
در اولین قرار ملاقات ، دکترتان همه ی گزینه های انتخابی را برای شما توضیح می دهد و همچنین بررسی می کند که آیا ارتودنسی ثابت برای شما مناسب می باشد یا خیر.هیچ وقت برای استفاده از ارتودنسی ثابت دیر نیست ؛ بسیاری از بیماران هستند که حتی در دوران بازنشستگی برای اصلاح دندانهایشان از این روش استفاده می کنند.مزایای استفاده از ارتودنسی ثابتارتودنسی ثابت به صاف شدن دندان ها و آسان تر شدن نظافت دندان کمک خواهد کرد.
ارتودنسی ثابت نه تنها ظاهر دندان را زیباتر می کند بلکه موجب بهبود بهداشت دهان و دندان شما خواهد شد و ریسک ابتلا به بیماری های لثه را در آینده کاهش خواهد داد.یکی از بزرگترین مزایای ارتودنسی ثابت این است که پزشک مجبور نیست به همکاری بیمار تکیه کند.برخلاف ارتودنسی متحرک که ممکن است در جای درست قرار داده نشود یا کلا استفاده نشود.
ارتودنسی ثابت همیشه در محل خود قرار دارد و به وظیفه ی خود عمل می کند.در ارتودنسی ثابت احتمال کمتری وجود دارد که دندان ها بعد از درمان به حالت اولیه خود برگردند زیرا دندان ها در ۱۰۰% مواقع در جای درست قرار گرفته اند.مدت زمان درمان ارتودنسی دندان صاف کردن دندان به وسیله ی ارتودنسی ثابت معمولا بین ۶ تا ۲۲ ماه زمان نیاز دارد.این مدت زمان به پیچیدگی تنظیمات مورد نیاز برای صاف کردن دندان بستگی دارد .هنگامی که براکت های ثابت در جایگاه خود قرار گرفتند شما باید هر ۴ الی ۸ هفته به دکتر خود برای تعویض سیم ها مراجعه کنید .
ارتودنسی دندان پس از برداشتن براکت ها شما باید از نگهدارنده های پلاستیکی استفاده کنید تا مطمئن شوید دندان هایتان در محل جدیدشان باقی می مانند .در ابتدا ممکن است نیاز باشد .که به صورت تمام وقت از این نگهدارنده ها استفاده شود اما همانطور که استقرار دندان ها در محل جدیدشان بیشتر می شود ،مدت زمان استفاده از نگهدارنده های پلاستیکی کاهش می یابد.دنبال کردن توصیه های دکترتان برای اطمینان از عدم بازگشت دندان ها به محل قبلیشان بسیار مهم و ضروری است . ارتودنسی دندان
تجربه درمان به وسیله ارتودنسی ثابت چگونه است ؟
درمان به وسیله ی ارتودنسی ثابت کاملا بدون درد است .ممکن است بعد از اینکه براکت ها نصب شدند یا بعد از تنظیم سیم ها کمی ناراحتی داشته باشید اما این حالت باید به سرعت برطرف شود. استفاده از یک مسکن ملایم می تواند برای این شرایط مفید واقع شود.دستیابی به بهترین نتایج به وسیله ارتودنسی ثابت . ارتودنسی دندان پی گیری کردن قرار ملاقات ها با متخصص ارتودنسی و دنبال کردن همه ی توصیه های او و مراقبت از بهداشت دهان و دندان هنگامی که تحت درمان هستید و بعد از درمان می تواند در رسیدن به بهترین نتایج اثر بخش باشد . ارتودنسی دندان مراقبت از براکت ها . ارتودنسی دندانبراکت ها ابزار های بسیار ظریفی هستند به همین دلیل توصیه می شود که از مواد غذایی سفت و چسبناک و مصرف نوشیدنی ها و غذاهای شیرین هنگامی که براکت ها روی دندان شما قرار به شدت خودداری شود تا آسیب های احتمالی پیشگیری شود .
دستگاه ارتودنسی متحرک
این دستگاه برای سنین پایین تر و ناهنجاری های فکی در سنین قبل بلوغ استفاده می شود .
برای شروع کار ابتدا از فک بالا و پایین بیمار قالب گیری صورت می گیرد و پلاک بالا و پایین ساخته می شود .
پس از آماده شدن قالب ، بیمار متعهد می شود در همه زمان ها حتی در خواب از قالب متحرک استفاده کند .قالب متحرک را می توان فقط در زمان خوردن و آشامیدن از دهان خارج کرد و پس از استفاده از مسواک و نخ دندان آن را دوباره در دهان قرار داد .استفاده از این روش برای افرادی که سن کمتری دارند باعث می شود که علاوه بر مشکلات دندانی ناهنجاری های کوچک فکی نیز بر طرف شود .
همچنین استفاده از ارتودنسی متحرک ممکن است سبب محدودیت حرکات دندانی شود .برای درمان ارتودنسی به وسیله قالب متحرک متخصص ارتودنسی به همکاری بیمار نیز نیازمند می باشد .
مدت زمان استفاده از دستگاه ارتودنسی متحرک بسته به سن بیمار تقریبا ۶ ماه الی یک سال است .
تعریفی دیگر از ارتودنسی دندان :
Orthodoncy شاخه ای از دندانپزشکی است که دندان ها و فک ها را اصلاح می کند . دندان هایی که كشیده شده اند كه مناسب با هم نیستند، تمیز تر، در معرض خطر ابتلا به زود انقباض دندان و دوره بیماری قرار می گیرند و باعث ایجاد اضطراب در جویدن ماهی می شوند كه می توانند به سردرد، سندرم TMJ و گردن، شانه و درد پشت. دندانهایی که کج شده و یا در جای مناسب قرار می گیرند نیز می توانند از ظاهر خود خود متمایز شوند.
مزایای استفاده از درمان ارتودنسی عبارتند از دندان سالم، ظاهر لذت بخش و دندانهایی که احتمالا طول عمر بیشتر دارند.
متخصص در این زمینه به نام ارتودنتیست شناخته می شود. ارتودنتیست ها دو یا چند سال تحصیل در دوره چهار ساله خود در دانشکده دندانپزشکی در برنامه آموزشی ارتودنسی تایید شده توسط ADA دریافت می کنند.
چگونه می توانیم بدانیم آیا نیاز به ارتودنسی دندان هستیم؟
فقط دندانپزشک یا متخصص ارتودنسی می تواند تعیین کند که آیا می توانید از ارتودنسی استفاده کنید. براساس ابزارهای تشخیصی که شامل یک تاریخچه کامل پزشکی و دندانپزشکی هستند، یک کلینیک دندانپزشکی، مدل های گچ دندان شما و اختصاصی و عکس، یک پزشک ارتودنسی یا دندانپزشک می تواند تصمیم بگیرد آیا ارتودنسی توصیه شود و درمان مناسب باشد برای شما یا نه.
اگر شما هر کدام از موارد زیر را دارا باشید، ممکن است شما یک نامزد برای درمان ارتودنسی دندان باشید:
- Overbite، جایی که دندانهای فوقانی جلوی دندانهای پایینتر بیش از حد به سمت جلو میروند
- دندان بیش از حد به جلو یا دندانهای فوقانی بیش از حد عقب هستند
- Crossbite – هنگامی که دندان های بالا به طور معمول به سمت پایین دندان حرکت نمی کنند
- فضای بین سطوح گزش دندان های جلو و / یا دندان جانبی هنگامی که دندان های عقب با هم می شوند
- زمانی که مرکز دندان های خود را با مرکز دندان های پایین خود قرار نمی دهد
- فاصله – فاصله ها یا فضاهای بین دندان ها به عنوان یک نتیجه از دست رفته دندان یا دندان که “پر” دهان
- Crowding – زمانی که دندان های زیادی برای رفع دندان وجود دارد
دیگر مقالات مفید کلینیک دندانپزشکی تاج :
رازهای کاشت نگین بر روی دندان در سال ۲۰۱۸
عصب کشی دندان در سال ۲۰۱۸ : ( عوارض ، مراحل ، هزینه )
برای مشاهده سایر مقالات کلینیک دندانپزشکی تاج اینجا کلیک کنید.